Prawo do odszkodowania to uprawnienie, które przysługuje osobom poszkodowanym w wyniku różnych zdarzeń, takich jak wypadki komunikacyjne, błędy medyczne, czy szkody majątkowe. W Polsce terminy przedawnienia roszczeń odszkodowawczych są uregulowane przez Kodeks cywilny. Warto zaznaczyć, że okresy przedawnienia mogą się różnić w zależności od rodzaju roszczenia oraz okoliczności sprawy.
Podstawowy termin przedawnienia roszczeń odszkodowawczych
Zgodnie z art. 118 Kodeksu cywilnego, podstawowy termin przedawnienia roszczeń odszkodowawczych wynosi 3 lata. Oznacza to, że osoba poszkodowana ma trzy lata na zgłoszenie roszczenia i dochodzenie swoich praw. Liczenie tego okresu rozpoczyna się z końcem roku kalendarzowego, w którym uprawniony dowiedział się o szkodzie i sprawcy (lub powinien się dowiedzieć), ale nie wcześniej niż od dnia powstania szkody.
Warto jednak pamiętać, że istnieją sytuacje, w których termin przedawnienia może ulec skróceniu lub wydłużeniu. Przykładowo, w przypadku roszczeń wynikających z umów, termin przedawnienia wynosi zwykle 2 lata.
Wyjątki od podstawowego terminu przedawnienia
W niektórych przypadkach Kodeks cywilny przewiduje inne terminy przedawnienia roszczeń odszkodowawczych. Przykłady takich sytuacji to m.in. roszczenia związane z wypadkami komunikacyjnymi czy błędami medycznymi.
W przypadku wypadków komunikacyjnych, gdy sprawca szkody działał umyślnie, termin przedawnienia wynosi 10 lat od dnia powstania szkody. Jeśli jednak sprawca działał nieumyślnie, obowiązuje standardowy termin przedawnienia – 3 lata.
W sytuacji odszkodowania za błędy medyczne termin przedawnienia wynosi 5 lat od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i sprawcy (lub powinien się dowiedzieć), ale nie wcześniej niż od dnia powstania szkody. W przypadku śmierci pacjenta wskutek błędu medycznego termin przedawnienia dla roszczeń o zadośćuczynienie na rzecz najbliższych członków rodziny wynosi również 5 lat.